In dit interview spreken we huisarts Van Herwaarden over zijn kijk op valpreventie en op welke manieren het beweegplatform en het valpreventie traject van QR-FIT hier op aansluit.
Wat zijn de gevolgen van vallen?
“Wanneer er mensen vallen, heeft dat gevolgen op meerdere vlakken”, zegt huisarts Van Herwaarden. Niet alleen vergroot een val de kans op botbreuken, ernstige kneuzingen en andere problemen met het lichaam. Er volgt natuurlijk ook een periode waarin je niet optimaal kunt functioneren. De revalidatie na zo’n incident is intensief. Echter, wat vaak over het hoofd wordt gezien, zijn niet enkel de fysieke gevolgen, maar ook de psychologische impact.
Na een val, vooral als dit gepaard gaat met een breuk of zware kneuzing, ontstaat vaak een angst om opnieuw te vallen. Deze angst kan leiden tot verminderde mobiliteit en een terughoudendheid om te bewegen. Hoewel er hulpmiddelen beschikbaar zijn, zoals rollators, looprekken en stokken, kan de psychologische drempel om opnieuw te vallen de fysieke mobiliteit beperken.
“En dan heb je nog een derde consequentie,” gaat huisarts Van Herwaarden verder. “Doordat mensen minder mobiel zijn, gaan ze minder vaak het huis uit en dus heeft het ook een sociale consequentie dat mensen vaak wat vereenzamen en daardoor dus ook, ja, weer geestelijke problemen krijgen.”
Het is een kettingreactie die de sociale interactie van een persoon verstoort en uiteindelijk hun algehele welzijn aantast. Het blijkt dat de gevolgen van een val veel dieper reiken dan alleen lichamelijk letsel.
“Dus het heeft effecten op meerdere vlakken dan dat men in eerste instantie zou denken”, benadrukt Van Herwaarden. Het is duidelijk dat vallen niet alleen een kwestie is van fysieke ongemakken. Het heeft een domino-effect dat de gehele levenskwaliteit van een persoon kan veranderen.
Hoe kun je het vallen voorkomen?
Vallen is te voorkomen door regelmatig oefeningen te doen en in beweging te blijven. Onze spiermassa neemt af tijdens het ouder worden. Dit is helaas niet tegen te gaan, maar je kunt het wel vertragen. Dit kunnen we het beste doen door regelmatig spieroefeningen te doen die onze spiermassa zo goed mogelijk intact houden. Naast het voorkomen van vallen heeft dit ook andere voordelen, zoals een betere conditie en minder kans op hart- en vaatziekten.
Huisarts Van Herwaarden voegt hieraan toe: “Zelfs je luchtwegen worden er beter van. Door bewegen zie je dat je beter gaat doorademen, wordt je conditie beter, kun je meer naar buiten toe, kun je zelf je boodschappen nog blijven doen, en heb je contacten met andere mensen. Dus blijf je ook geestelijk langer fit.”
Het belang van valpreventie bij vallen
Echter, wat we eveneens weten, is dat het aantal ouderen de komende jaren aanzienlijk zal toenemen. Op dit moment zijn er ongeveer zeven werkende mensen voor elke oudere, maar tegen 2040 wordt verwacht dat dit waarschijnlijk zal dalen tot slechts één tot drie werkende mensen per oudere.
De implicaties zijn duidelijk: er zullen aanzienlijk minder mensen beschikbaar zijn om zorg te bieden aan een groeiende populatie kwetsbare ouderen. Dit benadrukt het belang van het behoud van een goede gezondheid, zodat ouderen zelfstandig kunnen blijven functioneren. Het vermogen om dagelijkse taken uit te voeren, zoals boodschappen doen en persoonlijke verzorging, vermindert de druk op de zorgsector en andere faciliteiten.
Wandelen op zich is al een gezonde bezigheid, maar stel je eens voor dat je tijdens je wandeling extra dimensie kunt toevoegen. “Het is mooi om onderweg bij verschillende paaltjes, die QR-FIT heeft neergezet, oefeningen uit te oefenen.” Hier kun je gerichte oefeningen doen om je spieren, balans en coördinatie te verbeteren, en zelfs je zenuwstelsel een extra stimulans te geven. “Om alles nog eens een keer extra te oefenen”, aldus huisarts Van Herwaarden. Deze oefeningen zijn op zichzelf niet inspannend genoeg om je uitgeput te laten voelen. Ze zijn eerder bedoeld als een betrokken activiteit, die van groot belang blijkt te zijn om je spierkracht en balans te ontwikkelen. Door deze oefeningen kun je de kans op vallen verkleinen en ben je in staat om je wandelroutes zelfverzekerd af te leggen.
QR-FIT ontwikkelingen rondom valpreventie en inclusief bewegen
Vanaf nu kun je met de QR-FIT app zelf je wandelroutes uitstippelen en daarbij dus ook oefeningen instellen die je tijdens je route kunt uitvoeren. Huisarts Van Herwaarden is enthousiast over de nieuwe ontwikkelingen en zegt er het volgende over: “Wat is er nou mooier dan met twee of drie personen zo’n wandeling te doen en ondertussen onderweg op een aantal van die oefeningen te doen? Sociaal is het alleen maar positief, je hebt contacten met andere mensen, en je spieren en conditie worden er beter van, dan heb je een win-winsituatie!”
“Ik denk dat QR-FIT echt een mooie methode is om valpreventie onder de aandacht te brengen bij belangrijke doelgroepen, dus niet alleen bij senioren met een verhoogd valrisico, maar ook die doelgroep daaronder, de volwassenen.
Dus dat volwassenen echt al werken aan stabiliteit, kracht, weerbaarheid, zodat de valincidenten tot het verleden gaan behoren, en dat mensen eigenlijk niet weten dat ze met valpreventie bezig zijn, maar het geïntegreerd wordt in hun dagelijks leven.”
Nederland vergrijst: de leeftijdsopbouw van de bevolking verandert en het aandeel van oudere leeftijdsgroepen wordt groter, waardoor de gemiddelde leeftijd van de bevolking toeneemt. Met het ouder worden neemt ook het risico op vallen toe. 1 op de 3 ouderen boven de 65 jaar valt minstens één keer per jaar. Ongeveer 10% van deze vallen zorgt voor lichamelijke schade, zoals hoofdletsel of een gebroken heup. In deze blogpost gaan we in gesprek met Rogier Rozenbrand, eigenaar van Fysiotherapie Kesteren met specifieke kennis op gebied van geriatrie. Lees verder om meer te horen over de kijk van Rogier op valpreventie!
Introductie Rogier Rozenbrand
Mijn naam is Rogier Rozenbrand, ik ben fysiotherapeut en eigenaar van Fysiotherapie Kesteren. Ik heb o.a. specialisatie in geriatrie waardoor ik heel veel oudere mensen behandel op verschillende manieren. Bij verschillende gezondheidsproblemen zoeken we naar een geschikte oplossing met daarbij aandacht voor bewegen en gezonde voeding.
Daarnaast houd ik me veel bezig met beweeglessen gericht op valpreventie voor senioren in de omgeving om zo het aantal valincidenten te verminderen. We zien heel veel algemene klachten bij mensen zoals slijtage en kneuzingen. Ook komen veel mensen mobiliteitsproblemen waardoor ze minder goed gaan lopen en sneller vallen.
Aanpak senioren met verhoogd valrisico
Mensen met een verhoogd valrisico hebben meer kans om te vallen, met alle gevolgen van dien. Valincidenten zorgen voor extra druk op de zorg, waar al veel druk op staat. Valincidenten kunnen veel problemen veroorzaken als botbreuken en hoofdletsel.
Als mensen een verhoogd valrisico hebben door verminderde mobiliteit is het essentieel dat we zowel preventief als curatief aan de slag gaan. Veel mensen die bij ons komen zijn al een keer gevallen en daar zijn ze dan ook vaak best angstig voor. Wat wij doen is de mensen weer op weg helpen om minder angstig te worden, om sterker te worden en te voorkomen dat ze weer gaan vallen. Dit doen we met name door de spieren weer sterker te maken, door mensen zekerheid te geven en door hun balans te trainen. Sommige mensen hebben daarbij behoefte aan een gesprek om meer vertrouwen te krijgen. Dit wordt gedaan door te praten maar vooral ook door veel te bewegen.
Belang van bewegen bij valpreventie
Bewegen is essentieel bij de aanpak van valpreventie omdat het preventief werkt. Mensen komen bij mij als ze al gevallen zijn, maar het zou natuurlijk heel mooi zijn als ze niet hoeven te komen. Dit scheelt veel tijd, geld en problemen. Als mensen wat ouder worden en blijven bewegen, kunnen ze een heel eind komen. Het bewegen in groepen en het doen van oefeningen gericht op spierversterking, mobiliteit en balans is wat ik hierbij nadrukkelijk aanmoedig.
Belang van oefeningen bij valpreventie
Het belang van het doen van oefeningen is natuurlijk gigantisch, vooral oefeningen gericht op het versterken van de spieren en mobiliteit. Mensen vallen namelijk doordat de spierkracht en mobiliteit is afgenomen, als je preventieve oefeningen doet verbeter je de kracht en mobiliteit van het lichaam waardoor de kans op vallen aanzienlijk vermindert. Het doen van oefeningen is om deze reden een van de belangrijkste onderdelen bij het effectief inzetten op valpreventie.
QR-FIT als middel om in te zetten op valpreventie
Zelf vind ik QR-FIT een mooi platform met uitgebreid beweegaanbod om op een laagdrempelige manier in te zetten op valpreventie. Ik heb vanuit mijn kennis en ervaring meegedacht in de ontwikkeling van het beweegaanbod en daarbij rekening gehouden met de verschillen in niveaus. Het beweegaanbod bevat drie niveaus waardoor het zowel ingezet kan worden voor mensen met een wat hoger valrisico als voor mensen met een lager valrisico. QR-FIT heeft een uitgebreid activatie traject daarbij uitgewerkt om professionals uit de omgeving (Buurtsportcoaches, Fysiotherapeuten, Huisartsen etc.) en de senioren zelf na een erkende interventie mee te nemen in de borging van valpreventie.
Ben jij benieuwd naar hoe QR-FIT met een uitgebreid activatie traject inspeelt op de borging van valpreventie? Neem dan voor meer informatie contact op via de website of stuur een mail naar info@qr-fit.nl!
Tijdens het bewegen, maar ook gedurende de dag is het essentieel om goed op de ademhaling te letten. Het zorgt voor controle, rust en ontspanning. Het belang van goed letten op de ademhaling tijdens het sporten en bewegen wordt door veel mensen onderschat. In deze blogpost gaan we in gesprek met Henk Klok, een ervaren wandeltrainer, ademhalingscoach en cognitief fitness trainer. Henk heeft een passie voor beweging en wat bewegen voor effect heeft op mentaal gebied. Lees verder om meer te weten te komen over het belang van een goede ademhaling tijdens het bewegen en ontvang verschillende direct toe te passen tips!
Introductie Henk Klok
Mijn naam is Henk Klok, ik ben 66 jaar en ik ben veel bezig met sport en bewegen voor mensen van boven de 55 jaar. Vanaf 2009 heb ik hardlooptrainingen gegeven bij verschillende atletiekverenigingen. Sinds een jaar of vijf heb ik een eigen onderneming en geef cognitieve fitness en richt mij daarbij op mensen met NAH, (beginnende) dementie en mensen met Parkinson. Cognitieve fitness is een combinatie van fysiek bewegen en oefeningen voor je brein; geheugen, concentratie, coördinatie, ruimtelijk inzicht reactievermogen logica. Daarnaast geef ik wandeltrainingen aan (beginnende) wandelaars en geef ik ook wandeltrainingen aan o.a. mensen met reuma en fybromyalgie. Sinds dit jaar geef ik ook ademcoaching. Deze drie onderdelen zijn heel aanvullend aan elkaar waardoor ik de deelnemers aan mijn trainingen optimaal kan begeleiden waardoor zij zich mentaal en fysiek beter gaan voelen.
Tijdens de wandeltrainingen besteed ik ook aandacht aan spierversterkende oefeningen en balans oefeningen. Dit laatste is vooral belangrijk om ontspannen te kunnen bewegen en met plezier te wandelen en het voorkomen van blessures. Spierversterkende en balansoefeningen worden vaak vergeten maar zijn juist zo belangrijk.
Mijn drive is het aanbieden van een gevarieerd activiteiten programma waardoor mensen zich fitter en gezonder gaan voelen. Het helpt de deelnemers ook in hun dagelijks functioneren. Uitgangspunt bij al mijn trainingen is; gezelligheid, een goede balans in ontspanning en uitdaging en laagdrempelig.
Manieren waarop Henk sport- en bewegen stimuleert met betrekking tot ademhaling
Ik geef meerdere wandel trainingen waarbij ik aandacht besteed aan het efficiënt en ontspannen wandelen. Hierbij geef ik gerichte tips en doen we diverse specifieke wandeloefeningen. Bij de eerste training laat ik de deelnemers een minuut hun in- en uitademing tellen. Mijn ervaring is dat mensen veel te snel ademen. Sommigen zitten ver boven de 20. Als ik hen uitleg dat hun lichaam dan moet werken alsof ze een marathon lopen schrikken ze daar wel van. Om dit te verbeteren geef ik de deelnemers een aantal ademhalingsoefeningen die ze thuis kunnen oefenen.
Tijdens de trainingen werk ik niet met gewichten, bij een aantal oefeningen gebruik ik een fitness elastiek. Hierdoor voorkom ik blessures bij de deelnemers. Daarnaast werk ik veel in tweetallen.
Alle trainingsavonden worden afgesloten met een ademhalingsoefening. Dit wordt door de deelnemers als een prettig afsluiting ervaren. Op dit moment doe ik met een groep wandelaars mee aan de Nationale Diabetes Challenge van de Bas van de Goor Foundation.
Het belang van een goede ademhaling tijdens het bewegen
Een goede, efficiënte ademhaling begint met het in- en uitademen via je neus. Een goed werkend middenrif zorgt ervoor dat je je longen zo optimaal mogelijk kunt vullen met zuurstof, dit doe je door vanuit je buik te ademen. Veel mensen hebben een “borstademhaling” waardoor ze onvoldoende kunnen inademen. Dit zorgt voor een te snelle ademhaling, waardoor de overdracht van de zuurstof in je longen naar je rode bloedcellen niet goed verloopt en de zuurstof onvoldoende wordt opgenomen in de cellen voor een goede energie verbranding.
Neusademhaling zorgt ervoor dat de ingeademde lucht wordt gefilterd waardoor bacteriën en virussen niet in je longen komen, de ingeademde lucht wordt bevochtigd, zorgt voor een goede regulatie van de gaswisseling (zuurstof en koolzuurgas) en het voorkomt vochtverlies tijdens het uitademen. Daarnaast wordt er bij een neusademhaling stikstofmonoxide aangemaakt. Dit is een belangrijk signaalmolecuul voor je cardiovasculair systeem en het zenuwstelsel waar het bijdraagt aan het doorgeven van signalen aan en verbeteren van het maagdarmstelsel.
Door specifieke ademhalingsoefeningen te doen zorgt je lichaam er zelf voor dat er een toename is van rode bloedcellen, denk hierbij aan de sporters die op hoogte stage gaan. Deze toename van rode bloedcellen zorgt er voor dat je nog meer en beter de zuurstof in je lichaam kunt opnemen. Steeds meer mensen oefenen de neusademhaling en het positieve effect hiervan is ook wetenschappelijk bewezen. Het kost moeite en tijd, maar je krijgt er iets moois voor terug namelijk betere sportprestaties. Daarnaast heeft het ook een positief effect op veel ziektebeelden waaronder: astma, hoge bloedruk, huidziekten, darmproblemen, hoofdpijn, stress, hyperventilatie, slaapstoornissen.
Een goede ademhaling is de hoofdschakelaar voor je lichaam zowel fysiek als mentaal.
Tips voor een goede ademhaling
Het trainen van de ademhaling kun je gedurende de dag doen. Om te beginnen de buikademhaling. Ga op de bank of op je bed liggen met een (zwaar) boek op je buik en duw deze bij een inademing omhoog. Hierdoor zorgt je middenrif ervoor dat er ruimte komt voor je longen om deze goed te vullen met zuurstof. Een andere oefening is een echte sportieve door na de uitademing zoveel mogelijke squats te doen voordat je weer inademt. Pas als je het gevoel krijgt dat je weer moet ademen doe je een inademing. Tijdens een wandeling kun je na de uitademing proberen zoveel mogelijk stappen te zetten voordat je weer inademt. Het belangrijkst is, als je je ademhaling wilt verbeteren door je neus in- en uit te ademen en te zorgen dat je ademt vanuit je buik.
Meer informatie over bewegen in de openbare ruimte? Neem contact op met één van onze experts!
Bewegen en wandelen zijn essentiële aspecten van een gezonde levensstijl, en niemand begrijpt dit beter dan Evert Aldewereld. In dit interview gaan we in gesprek met Evert Aldewereld, een wandeltrainer en Fit Stap coach uit Almere. Evert heeft een passie voor bewegen en wandelen en deelt graag zijn kennis en ervaring met anderen. We praten met Evert over het belang van bewegen voor zowel de fysieke als mentale gezondheid, en hoe wandelen daar een belangrijke rol in speelt. Ook vertelt hij over zijn werk als wandeltrainer en Fit Stap coach, en hoe hij mensen met artrose of andere spierziekten helpt om gemakkelijker en verder te lopen. Ten slotte bespreken we het beweegplatform van QR-FIT en Evert zijn mening daarover.
Introductie Evert Aldewereld
Evert heeft een algemene opleiding als coach gevolgd in Zwolle. Daarnaast heeft hij zijn kennis uitgebreid door zich aan te sluiten bij de Koninklijke Wandelbond Nederland (KWBN) en zich op te leiden in rookvrij en fitter leven, Mindfulness walking en Chiwalking. Zijn trainingen richten zich onder andere op Chiwalking, Fit Stap en Barefoot wandelen. Door terug te gaan naar de basis van wandelen en het aanleren van de juiste houding, kunnen mensen met artrose of andere spierziekten gemakkelijker en verder lopen, met minder belasting van de spieren.
Als beweeg- en wandeltrainer in Almere is Evert dankbaar voor het feit dat de gemeente zo’n beweegvriendelijke omgeving biedt en actief meewerkt aan het bevorderen van sport en beweging.
Daarnaast geeft Evert via de Koninklijke Wandel Bond Nederland twaalf weken programma’s, gericht op wandelen en gezonde voeding. Maandelijks organiseert hij ook een blotevoetenwandeling in de natuur of parken in Almere, om mensen te laten kennismaken met nieuwe gebieden en te genieten van de ontspannende kracht van de natuur. Hij begrijpt dat mensen bezorgd zijn over het lopen op blote voeten, maar door vooraf de route te verkennen, minimaliseert Evert de risico’s.
Wat is volgens Evert het maatschappelijk belang van bewegen en wandelen?
Evert geeft aan dat bewegen ontzettend belangrijk is voor onze gezondheid. Het zorgt voor een goede basisconditie en verbetert de bloedsomloop, waardoor we ons vaak beter voelen en ons beter kunnen concentreren. Sport is natuurlijk ook een vorm van beweging, maar bewegen is eigenlijk gewoon elk half uur even opstaan en wat beweging krijgen. Dit kan al een groot verschil maken voor je gezondheid.
Maar volgens Evert heeft buiten bewegen nog meer voordelen. Zo krijg je bijvoorbeeld vitamine D van de zon en adem je frisse lucht in. Wandelen is daarbij een laagdrempelige vorm van beweging, waarbij je vaak ook nog eens sociale contacten opdoet. Een kopje koffie drinken met een buurvrouw of buurman tijdens het wandelen kan al een leuke en gezonde activiteit zijn.
“Bewegen is niet alleen goed voor ons lichaam, maar ook voor ons geestelijk welzijn. Het kan helpen om negativiteit te verminderen en stress te verminderen.Als je bijvoorbeeld tegen een burn-out aan zit, kan elke dag even bewegen in de buitenlucht al een groot verschil maken.” Aldus Evert.
Naast persoonlijke voordelen heeft bewegen ook een maatschappelijk belang. Als mensen regelmatig bewegen, zijn ze namelijk veel minder vaak ziek en dat kan weer zorgen voor minder zorgkosten en een gezondere samenleving. “Door elke dag gewoon naar buiten te gaan en te bewegen, zorg je ervoor dat je minder vatbaar bent voor ziektes en virussen.” Evert heeft ook ervaren dat mensen met diabetes die met hem meelopen, zich veel beter voelen na het wekelijks wandelen en dat hun insulinespiegel stabiel blijft. Kortom, door dagelijks te bewegen kunnen we niet alleen zelf gezonder worden, maar ook bijdragen aan een gezondere maatschappij.
Waarom is wandelen zo goed voor je fysieke en mentale gezondheid?
Volgens Evert is een goede basisconditie bereiken niet moeilijk. Het enige wat Evert zegt dat je nodig hebt zijn schoenen, een jas en een beetje motivatie, zelfs als het regent. Wandelen is niet alleen goed voor het sterker maken van je spieren en botten, maar ook voor een gezonde doorbloeding van zowel je organen als je hersenen. Door af en toe wat sneller of langzamer te lopen, train je ook je hart en longen.
Wandelen is niet alleen goed voor je lichaam, maar ook voor je geest. Als je de hele dag binnen zit, kan de buitenlucht je humeur verbeteren. “Slechts tien minuten buiten lopen kan een groot verschil maken en je eraan herinneren hoe fijn het is om buiten te zijn.” Daarom is wandelen geschikt voor iedereen, of je nu tien minuten of een half uur wandelt. Het maakt niet uit waar je loopt, zolang het maar buiten is. Een wandeling in de natuur of door een mooie buurt kan erg ontspannend zijn en heeft vele voordelen voor je gezondheid, aldus Evert.
Evert zijn mening over het beweegplatform van QR-FIT
Wij citeren Evert: “Het platform van QR-FIT is eigenlijk gewoon heel leuk! Of je nu wilt wandelen of hardlopen en je kunt gebruik maken van interval. Tijdens je wandeling of hardloopsessie kun je stoppen bij de verschillende QR-FIT palen en daar een oefening doen voordat je verder gaat. En het mooie is dat het allemaal heel laagdrempelig is. Je kunt de korte en leuke filmpjes bekijken en de oefeningen zijn niet te moeilijk, maar ook niet te makkelijk.”
Ook wijst Evert erop dat QR-FIT goed is voor je brein. Hij heeft al meerdere malen de routes van QR-FIT gelopen en hem valt op dat je soms ook je coördinatie er bij moet gebruiken. Dus met deze oefeningen train je niet alleen je spieren en balans, maar ook je hartslag gaat omhoog bij bepaalde bewegingen. Hij zag dat er tijdens de routes er een aantal mensen goed moesten nadenken over hoe je de stappen maakt en hoe ze zichzelf moeten positioneren. Vooral bij het uitstappen is extra aandacht nodig en dat maakt het volgens Evert juist zo waardevol.
Hufterproof
Evert ziet het als een pluspunt dat er niet veel apparatuur nodig is, die eventueel kapot kan gaan. Hij is blij dat de paal van QR-FIT hufterproof is. Evert benadrukt: “QR-FIT is een slim idee, omdat bijna iedereen tegenwoordig een telefoon heeft.” Toch beseft hij dat het scannen van de QR-code voor senioren een uitdaging kan zijn, omdat niet alle ouderen een moderne telefoon hebben.
Inclusiviteit
Evert benadrukt ook nog het belang van inclusiviteit bij QR-FIT. Hij waardeert het dat er rekening wordt gehouden met mensen in een rolstoel, omdat zij ook deel kunnen uitmaken van de activiteiten. “Wat top dat QR-FIT hier aandacht aan besteedt, want niemand mag worden buitengesloten bij het wandelen.” Daarnaast kan volgens Evert QR-FIT een uitstekend alternatief zijn voor senioren die niet langer kunnen bijhouden met sportieve wandelclubs of hardlopen en vaak afhaken.
Ook benieuwd naar QR-FIT?
Lijkt het jou net zo’n goed idee als Evert om gebruik te maken van QR-FIT in jouw gemeente? Kijk dan snel op www.qr-fit.nl/gemeenten voor meer informatie. Door het op maat gemaakte beweegaanbod van QR-FIT, met verschillende niveaus, is het voor iedere inwoner toegankelijk om te beginnen met bewegen!
In dit interview hebben wij de eer om met Simon van Genderen te spreken, werkzaam bij de HAN (Hogeschool van Arnhem en Nijmegen) en regisseur van het Nijmeegse Sportakkoord. Benieuwd hoe Simon denkt over de invloed van de fysieke omgeving op beweging en gezondheid? Lees dan snel verder.
Achtergrond Simon van Genderen
Simon van Genderen is werkzaam aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Hij is betrokken als onderzoeker bij het zwaartepunt Fair Health. Daarnaast is hij werkzaam als regisseur van het Nijmeegs Sportakkoord en daardoor betrokken bij onder andere beweegstimulering in Nijmegen, én hij sluit zich ook aan bij het platform van Nijmegen Groen, Gezond en in Beweging.
Simon zet zich in voor een sociale omgeving, waarbij gelijke kansen op een gezond leven binnen de HAN zichtbaar zijn.
Fair Health bij de HAN
Fair Health zet zich door onderzoek en onderwijs in voor het verkleinen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen in de samenleving. Bij de HAN zijn er drie zwaartepunten: slim, schoon en sociaal. “Ik werk met fair health, het sociale zwaartepunt, aan het verkleinen van gezondheidsachterstanden.”.
Het belang van stimuleren van beweging voor de gezondheid in de openbare ruimte
Volgens Simon is het van belang dat de omgeving geheel in orde is. Hierbij wordt gedacht aan het veiligheidsaspect zoals fietspaden en die stoepen, bijvoorbeeld die goed in orde zijn om platforms zoals QR-FIT toegankelijk te maken voor bewoners. Simon geeft als voorbeeld: “Je kunt bijvoorbeeld wel een fantastische vereniging hebben met alle faciliteiten van dien, maar als de mensen daar niet op een veilige manier kunnen komen (door een gevaarlijke weg over moeten) dan is het een blokkade om daar te komen.”
Hier zie je dat professionals uit het sociale domein samen aan de slag kunnen met professionals uit het ruimtelijke domein. Binnen de HAN stimuleren zij deze ontmoeting ook bij hun studenten en medewerkers van bijvoorbeeld social work en bouwkunde. Hij geeft aan dat er met civiele bouwkunde moet worden bepaald hoe een woonwijk nu zo ingericht kan worden, zodat er optimaal gebruikgemaakt kan worden van kansen om mensen een gezond leven te gunnen. Hierbij gaat het ook om preventie en lifestyle en niet alleen om sport.
Het wordt namelijk de komende jaren een grote uitdaging voor de steden en dorpen om een gezonde leefomgeving te creëren. “Waarbij onder andere de beweegvriendelijke leefomgeving een plek krijgt.”
De invloed van de fysieke omgeving op het gedrag en de gezondheid van de mens
Simon ziet de fysieke omgeving als directe invloed op het gedrag en de gezondheid. Het is volgens hem namelijk gewoon bekend dat als je meer groen in je omgeving hebt, je in principe gelukkiger bent en hoe gezonder jij ook kunt worden. “Omdat dat energie uitstraalt, daar kun je van op aan dat als je een mooi bos hebt, dat nodigt uit.” Daarom hebben zij de bewuste keuze gemaakt voor het platform Nijmegen Groen, Gezond en Beweging.
De sociale en ruimtelijke initiatieven moeten met elkaar worden verbonden. Deze ruimtelijke en sociale initiatieven zijn twee gescheiden werelden. De bouwkundige kant spreekt volgens Simon een andere soort taal met andere waarden, dan de sociale kant. “En ja, dat is nu de uitdaging van gemeenten en alle partijen die eromheen zitten waaronder: GGD’s, hogescholen en universiteiten. Maar ook zorginstellingen om daar elkaar te gaan versterken.”
Bredere kijk op de gezondheid
Sommige gemeenten proberen alleen met sport een integratieprobleem of overgewicht probleem op te lossen. Terwijl andere gemeenten juist op weg zijn naar een bredere visie dan alleen sport en bewegen. Simon zegt dat er bij sommige gemeenten maar op één gebied de focus wordt gelegd en dat maakt het een probleem. “En juist de uitdaging is om naar een bredere visie van gezondheid te gaan. Bekijk hiervoor de ontwikkelingen van het Gezond en Actief Leven Akkoord.”
Simon kaart hiermee het ‘Institute for Positive Health’ van Machteld Huber aan. Dit instituut heeft volgens Simon een goede definitie van positieve gezondheid bedacht. Het geeft namelijk een bredere kijk op gezondheid, die meer oplevert. “Vanuit de sportsector moet je begrijpen dat je een onderdeel bent van de puzzel”. Het is daarom erg belangrijk dat de gezondheid van meerdere kanten aangepakt moet worden. Er zijn verschillende macro, meso en micro factoren die een invloed uitoefenen op de gezondheid van het individu. “Wanneer de omgeving omringd is met snackbars, kun je niet verwachten dat mensen sneller grijpen naar gezond eten”, aldus Simon van Genderen.
QR-FIT als initiatief
Simon vindt dat een concept zoals QR-FIT zich dienstbaar moet kunnen opstellen en beseffen in welke leefwereld de uiteindelijke personen zich bevinden. Hij vind het een geweldige kans om te kijken hoe toegankelijk het voor mensen is om er echt gebruik van te maken.
Zoals Simon al eerder aangaf is het ‘wicked problem’ een grote puzzel met allemaal samenhangende onderdelen en hij vindt dat QR-FIT hier zeker een onderdeel van de puzzel kan zijn. Hier praat hij over het stukje toegankelijkheid. Door het beeld en geluid op verschillende manieren aan te bieden. Door mensen met een specifieke aandoening te helpen door daar een specifiek toegankelijk beweegprogramma voor te maken. “Nou dat zijn natuurlijk kansen waar mensen die overbelast zijn, dat hoor ik veel vanuit de zorg, jullie voor kunnen gebruiken en kunnen inzetten.” “Nou en dan heb je uiteindelijk een win-win situatie, want dan profiteert niet alleen QR-FIT, maar ook de zorgpartner en uiteindelijk de cliënten profiteren daarvan.”
Ook benieuwd naar QR-FIT?
Lijkt het jou ook zo’n goed idee om gebruik te maken van het QR-FIT beweegplatform in jouw omgeving? Ga dan naar www.qr-fit.nl/gemeenten voor meer informatie. Door het laagdrempelige beweegaanbod van QR-FIT, kan iedereen snel en gezond in beweging komen én blijven!
In dit interview hebben we de eer om te spreken met Joris Maier, een buurtsportcoach coördinator in de gemeente Neder-Betuwe en gemeente Buren. Daarnaast is hij ook JOGG regisseur in deze gemeenten. Joris Maier is een expert op het gebied van het realiseren van een gezonde leefomgevingen voor kinderen en heeft veel ervaring en kennis opgedaan in de loop van zijn werk in deze sector.
In deze blog zal je veel te weten komen over Joris Maier zijn ervaringen, opvattingen en inzichten over een gezonde samenleving.
Achtergrond Joris Maier
Joris Maier heeft 10 jaar geleden zijn opleiding Sport en Gezondheidsmanagement (tegenwoordig: Sportkunde) afgerond. Omdat deze opleiding een zeer brede opleiding is en Joris zichzelf graag als verbinder ziet om verschillende groepen bij elkaar te brengen, is hij in de rol van buurtsportcoach gekropen. Zowel in de gemeente Buren als in Neder-Betuwe.
In de afgelopen jaren is Joris gerold naar de functie van buurtsportcoach coördinator. Hierbij focust Joris zich voornamelijk op contacten binnen gemeenten en is hij de spin in het web als het gaat om het activeren van mensen tot beweging. Daarbij is hij bezig met het afstemmen van beleid, van doelstellingen en het maken van jaarplanningen. Daarnaast is Joris sinds een aantal jaar actief als JOGG regisseur. “In die rol ben je eigenlijk een soort aanjager of kartrekker om de omgeving, voornamelijk rondom jeugd, gezonder in te richten. Zodat voor deze doelgroep de gezonde keuze makkelijk te maken is en dat dit ook goed gestimuleerd wordt.”
Wat is en doet JOGG?
JOGG maakt de leefomgeving waarin kinderen veel komen gezond. Hierbij kun je denken aan plekken als thuis, in de buurt, op school, vrije tijd, sport, werk en media. Dit doen zij door te werken vanuit zes essentiële voorwaarden: Politiek-bestuurlijk draagvlak, Publiek-private samenwerking, Gedeeld eigenaarschap, Verbinding preventie & zorg, Communicatie en Monitoring & evaluatie. Deze 6 essentiële voorwaarden vormen de basis van alle activiteiten die worden uitgevoerd door landelijke en regionale netwerken van beleidsmakers, professionals en alle volwassenen waarmee de kinderen opgroeien.
De gemeente kiest er zelf voor om een JOGG gemeente te worden. Joris Maier vertelt dat hij deze rol als JOGG regisseur heeft in de gemeente Buren en Neder-Betuwe. Hij zorgt ervoor dat de ambities en doelstellingen met betrekking op JOGG in de gemeenten worden uitgevoerd en behaald.
Welk onderdeel van JOGG vindt Joris het interessantst?
Het geen wat Joris het interessantst vindt aan JOGG is het betrekken van de jeugd in dit onderwerp en hoe je het beste ouders kunt betrekken bij dit soort vraagstukken. “Als je hier aan denkt kom je vaak terecht bij scholen, omdat dit toch de vindplekken zijn van de kinderen.” Maar volgens Joris is het van belang niet blind te staren op scholen, omdat die al zoveel dingen te doen hebben en dus weinig tijd hierin kunnen steken.
Hij denkt eerder aan speeltuinen, speel- en beweeg plekken, trapveldjes, de thuisomgeving en rondom een huis. “Hoe kun je er nou voor zorgen dat kinderen in deze gebieden ook gestimuleerd worden om die gezonde keuze te maken? Dat vind ik erg interessant.”
Wat denkt Joris dat er nodig is om de sociale en fysieke omgeving gezonder te maken?
Hij denk dat voornamelijk de jeugd gestimuleerd en geprikkeld moet worden om in beweging te komen. Dit tijdperk is gedigitaliseerd, hij merkt dat veel kinderen toch wel de beeldschermen opzoeken. Hiermee bedoelt hij televisie, computer en mobiel. Deze ongezonde keuze is gemakkelijk en binnen handbereik voor de kinderen. Joris wil daarom in de toekomst toch graag steeds meer jeugd proberen te stimuleren om weer te gaan buiten spelen, bewegen en te sporten net zoals vroeger. “Vroeger toen ik met mijn ouders naar de camping ging, stond ik de hele dag te badmintonnen, te voetballen, te vissen en zelfs hutten te bouwen”.
Wat betreft de fysieke omgeving is Joris een voorstander van het maken van eigen keuzes. Hij heeft namelijk gemerkt dat het verbieden van bepaalde dingen of het verbannen van cafetaria’s niet gaat werken. “Ik vind dat mensen zelf die keuze moeten kunnen maken”. Hij is er wel achter gekomen dat er bij sommige mensen gewoon een stuk kennis ontbreekt. Zij weten waarschijnlijk niet wat de effecten zijn van te veel ongezond voedsel of te weinig beweging. Maar ook te weinig kennis over de balans tussen energie-inname en uitgaven. “En ik denk, als dat op orde is, dan is het ook prima om die ongezonde keuze in die fysieke omgeving nog wel te hebben.”
Maar anderzijds denkt Joris wel dat gezondere keuzes prominenter in beeld zouden moeten zijn. Als voorbeeld neemt hij de sportkantines en de schoolkantines, waarbij het belangrijk is dat alle gezonde artikelen op oog- en grijphoogte staan en alle ongezonde artikelen wat minder prominent in beeld.
Als de gezonde keuze ook wat goedkoper zou kunnen wordt dit al helemaal aantrekkelijker. Want helaas is dit nog steeds duurder dan de meeste ongezonde artikelen. Voor de mensen die het wat minder hebben is de keuze dan snel gemaakt.
De omgeving waar je opgroeit heeft grote invloed op je gezondheid
Joris legt uit dat de omgeving rondom jeugd in plattelandsdorpen heel anders kan en moet worden gestimuleerd dan voor de jeugd in steden. Wanneer je in een dorp woont met maar 100 inwoners waarin maar één basisschool staat en soms niet eens een sportvereniging, een buurtwinkel of een kerk, dan ligt de discipline heel hoger om in beweging te komen dan bijvoorbeeld in de steden Arnhem of Nijmegen. In deze grotere steden heb je op elke straathoek wel een speel- of beweegplek en het barst van de buurtsportcoaches en sportverenigingen.
Hij neemt ook als voorbeeld de familie van het kind: Ouders, oudere broers of zussen en opa’s en oma’s moeten ook het goede voorbeeld geven. Als zij inactief of heel passief zijn dan helpt dit niet mee aan de gezondheid van het kind.
Vragen over de leefomgeving die van invloed zijn op de gezondheid van een kind, die bij Joris op spelen zijn:
Waar groeit een inactief persoon op? Op het platteland of in een stad?
Zijn er sportverenigingen in de leefomgeving?
Is er ook een basisschool in de buurt?
Wat doet die basisschool aan het stimuleren van spelen en bewegen?
Hoe ziet het bewegingsonderwijs eruit? Is er een beweegmethode?
Het belang van een lokaal netwerk
Om een hogere beweegparticipatie en dus een gezondere samenleving te kunnen realiseren, is een goed lokaal netwerk erg belangrijk vertelt Joris. “Ik kan dit absoluut niet alleen, mijn netwerk is hierin super belangrijk!”.
In zijn rol als buurtsportcoach coördinator en JOGG regisseur, is hij voornamelijk een verbinder.
Hij geeft als voorbeeld: “Iedereen is druk met z’n eigen ding. Een directeur van een basisschool is druk om het team op de been te houden en om ieder kind een vertrouwde plek te geven op school. Maar bijvoorbeeld ook een huisarts die is bezig met symptoombestrijding. Iemand met keelpijn krijgt antibiotica en iemand die niet in slaap valt krijgt hiervoor slaappillen. Maar puntje bij paaltje, niemand zoekt er wat achter. Het beste is om dingen te voorkomen of met elkaar samen te brengen” Wat hij hiermee wil zeggen is dat de rol van een buurtsportcoach en JOGG regisseur hier juist tussen kan bewegen. Dit zorgt ervoor dat deze mensen in een gemeente met elkaar verbonden worden en elkaar versterken. Wanneer er zo’n netwerk ontstaat, ontzorg je elkaar en vul je elkaar aan en dat helpt volgens Joris mensen echt verder!
Joris zijn mening over het beweegplatform van QR-FIT
Zoals al eerder in deze blog ten sprake is gekomen, zitten kinderen van nu steeds vaker achter beeldschermen. Joris geeft aan dat het goed is om te kijken wat er speelt in de
belevingswereld van de kinderen en de jeugd. “Door dit schermgebruik zie je steeds meer Gamification, dit zou een goed middel kunnen zijn om te zorgen dat kinderen ook echt in beweging komen.” Hij ziet die optie als zeer interessant, maar bijvoorbeeld ook belonen en prikkelen zodat het echt uitdagend wordt en dat mensen toch echt naar buiten gaan om dat rondje te maken.
Het concept van QR-FIT laat mensen op een laagdrempelige manier in beweging komen door middel van beweegroutes met QR-codes. “QR-FIT is een mooi middel om de omgeving beweegvriendelijker te maken en te stimuleren om meer te bewegen. Dit zonder dat je allerlei toestellen en apparaten aanschaft die duur zijn qua aanschaf, maar ook qua onderhoud.”
Joris vindt dat het multifunctionele inzetbare van het beweegplatform een groot voordeel is.
QR-FIT wil iedereen activeren en motiveren om in beweging te komen op een laagdrempelige manier. Hij geeft aan dat het een mooie uitdaging is, om de doelgroep die nog inactief is te activeren tot beweging.
Naast dat Joris QR-FIT goed vindt aansluiten om jeugd te activeren, ziet hij ook een zeer positieve koppeling met mensen die werkzaam zijn op bedrijventerreinen. “Tijdens de lunchwandeling kan je deze mensen goed verleiden om toch aan die beweegnorm te voldoen. Dit aan de hand van QR-FIT”. Beweging zorgt voor energie en goede concentratie. Dit ziet hij als een zeer positief effect op werkprestaties en een hele goede reden om tijdens bijvoorbeeld een lunchpauze even actief te zijn door middel van QR-FIT.
Ook benieuwd naar QR-FIT?
Lijkt het jou net zo’n goed idee als Joris om gebruik te maken van QR-FIT in jouw gemeente? Kijk dan snel op www.qr-fit.nl/gemeenten voor meer informatie. Door het op maat gemaakte beweegaanbod van QR-FIT, met verschillende niveaus, is het voor iedere inwoner toegankelijk om te beginnen met bewegen!
